Akıllı telefonlar kutusundan çıkartılıp kullanılmaya başlandığı zaman son derece hızlı bir performans sergiler.Herhangi bir uygulamayı anında yükler veya kaldırır.Bir uygulamayı çalıştırmak için dokunduğunuzda uygulama anında açılır.Arayüz içerisinde herhangi bir kasma yada yavaşlık durumu söz konusu olmaz.Ancak belirli bir süre sonra akıllı telefonlarda gözle görülür bir yavaşlama,performans kaybı yaşanır.Peki özellikle Android telefonlar neden zamanla yavaşlıyor ?
Aslında bu durumun iki nedeni var.Bunlardan ilki kullanıcı kaynaklı olmakla beraber ikincisiyse akıllı telefonların zamanla sistematik olarak yavaşlatılıyor olmasıdır.Cihazınızı kutusundan çıkartıp kullanmaya başladığınız zamanda içerisinde herhangi bir uygulama yüklü olarak bulunmamaktadır.Geliştirici firmaya ait bir takım ufak tefek uygulamalar hali hazırda cihazla beraber yüklü olarak gelir ancak bu uygulamalar sistemi yoracak,cihazın performansını etkileyebilecek uygulamalar değildir.
Cihazınızı kullanmaya başladığınız andan itibaren yeni uygulamalar yüklüyorsunuz.Yüklemiş olduğunuz bu uygulamaların hepsini siz kullanmıyor olsanız da arka plan da çalışmaya devam ediyor.Ekranınızda bildirim göstermek,konum bilgilerini almak,depolama birimindeki dosyaları okumakla meşgul olan bu uygulamaların sayısı arttıkça akıllı telefonunuzdaki sisteme yapılan ağırlıkta artıyor.Yani kullandığınız kullanmadığınız küçük yada büyük uygulamaların hepsi telefonunuzun sistem kaynağını tüketmeye başlıyor.
Bu durum,akıllı telefonun ilerleyen zamanlardaki kullanımında sistemin yavaş çalışması olarak karşımıza çıkıyor.Akıllı telefonunuzu ilk kullandığınızda ve uygulamalar yüklemeye başladığınızda bu uygulamalar depolama biriminde düzenli olarak yüklenir.Yani yüklenen uygulamaların verileri,depolama biriminde belirli bir yerde belirli bir düzende oluşturulur.Bu uygulama çalıştırıldığında sistem depolama birimine gider ve uygulamaya ait verileri okumaya başlar.Uygulamanın verileri bir arada,derli toplu durumda olduğu için kolayca okunur ve uygulama çalıştırılır.
Ancak ilerleyen zamanlarda uygulama yüklemeye devam ettiğiniz sürece depolama biriminde ki bu düzen ortadan kalkar.Depolama biriminde eskisi kadar geniş bir yer (kapasite,hafıza) kalmadığı için yüklenen uygulamaların verileri dağınık bir biçimde depolama birimine yerleştirilir.Bu uygulama çalıştırıldığında ise sistem,uygulamaya ait verileri okumaya çalışır.Ancak veriler dağınık ve düzensiz olduğundan hızlı bir şekilde çalıştırılamaz.İşte kullanıcının fark ettiği sistem yavaşlığının sebeplerinden biri bu durumdur.
Akıllı telefonlarda yaşanan bu düzensiz depolama birimi sorunu sadece fabrika ayarlarına dönüş yapılarak çözüme kavuşuyordu.Yani telefonunuzdaki bütün verileri silerek sistemin tekrar kararlı ve hızlı çalışması sağlanıyordu.Ancak gelişen teknolojiyle birlikte Huawei şirketi kendisi için yenilenmiş bir dosya sistemi geliştirdi.Geliştirilen bu sistem ilk başlarda Mate 10 serisiyle duyurulmuştu.Şimdiye P30 modeli için daha gelişmiş bir dosya sistemi kullanılıyor.Şirketin ifadelerine göre geliştirilen bu sistemler verileri daha düzenli bir şekilde toplamayı sağlıyor.
Kısaca depolama birimi konusunda çokça uygulama yüklemek,kaldırmak ve kopyala/yapıştır gibi okuma/yazma işlemleri yapmak zamanla cihazınızın depolama biriminde düzensizliğe sebep oluyor ve cihazınız yavaşlıyor.Bu durumun önüne geçmek içinde maalesef şu an için tek yöntem fabrika ayarlarına dönüş yapmaktan geçiyor.
Google,Huawei kendi cihazları için yeni dosya sistemi geliştirmeye çalışırken aynı durum Apple ve Microsoft’tada yaşanıyor.Apple cihazlarında ki yavaşlama oranının Android sistemine sahip telefonlara göre daha düşük olduğunu söyleyebilirsiniz.Bu düşünce son derece yerinde ve doğru bir düşüncedir.Çünkü Apple,kendi donanımını ve yazılımlarını kendisi geliştirmektedir.Ayrıca Apple’ın cihaz çeşitliliği son derece az olmakla beraber donanımları diğer ürünlerin donanımlarına göre çok daha üstün teknolojiye sahiptir.Örneğin sadece depolama biriminde Apple’ın eski cihazlarına ait depolama birimleri günümüzde telefon piyasasına çıkan akıllı telefonlarla karşılaştırıldığı zaman oldukça iyi performans sergilemektedir.
Microsoft şirketinin geliştirdiği en son dosya sistemiyse Windows 10 işletim sisteminde kullanılmaktadır.Hatta bilindiği üzere Windows 10 işletim sistemindeki dosya sistemi SSD depolama birimlerine göre oluşturulmuş ve bu birimler üzerinden tam performans sergileyebilmektedir.
Aynı zamanda telefonların zamanla yavaşlamasının sebeplerinden biride cihazla gelen yazılım güncelleştirmeleridir.Bu güncelleştirmeler eski model cihazları bilerek yavaşlatmak içinde yapılabilmektedir.Ancak tabi ki yazılım güncellemelerine bu gözle bakmamak gerekir.Bu güncelleme cihazınızın güncel fonksiyonlarının kullanılabilmesi için yapılmaktadır.Ancak sorun şu ki yeni geliştirilen fonksiyonların uyumluluğu yeni model akıllı telefonlar için geçerlidir.Bu fonksiyonları barındıran bir yazılım güncellemesi eski model cihaza yüklenirse uyumsuzluk sorunundan dolayı cihazı yavaşlatacaktır.
Özellikle Android işletim sisteminde cihaz çeşitliliği çok fazla olduğu için telefon piyasasında tanıtılan ve satışa çıkarmak üzere hazırlanan yada telefon piyasasına yeni girmiş,son teknolojiye sahip akıllı telefonun yeni fonksiyonları barındıran yazılım güncellemesinin yüklenmesinden etkilenmeyip bu güncellemeyle tam uyum içerisinde çalışırken eski Android cihazlarda aynı hız performansı gerçekleşmiyor.Cihaz çeşitliliğinin çok olmasından dolayı yazılım güncellemeleri her cihaza tam uyumlu bir şekilde geliştirilemiyor.
Aslında uygulamalarda olduğu gibi kalmıyor.Popüler uygulamalarda bile çeşitli güncellemeler yayınlanıyor.Bu güncellemeler sayesinde uygulamaya ait fonksiyonlar artarken sistem kullanım oranında da artış yaşanıyor.Örneğin Facebook uygulaması yayınlanana güncelleştirmelerle birlikte son derece ağır ve depolama birimde fazlasıyla yer kaplayan bir uygulama haline geldi.Hatta bu durumu fark eden Facebook uygulaması geliştiricileri daha düşük sistem ihtiyacı duyan ve daha az veri kaydetmeyi sağlayan sade tasarımlı Lite (Facebook Lite) uygulamasını geliştirdiler.Buna benzer zaman içerisinde sistem kullanım oranını arttıran uygulamaların yüklü olduğu cihazlarda yavaşlama yaşanabilmektedir.
