Dizüstü bilgisayar satın alırken bilinmesi gerekenler

Yeni bir dizüstü bilgisayarı satın almak istediğinizde genelde sorulan sorular “Hangi marka bilgisayarı satın alayım ? ” , “Hangi marka bilgisayarlar en iyisidir ?” , “Bilgisayar satın alırken nelere dikkat etmeliyim ?” yada “Bilgisayar satın alırken neleri bilmek gerekir ?” şeklinde oluyor. Öncelikle şunun cevabı net bir şekilde verilmelidir. Bilgisayar satın alacağınız zaman en iyi model yada marka şudur demek bir hayli zordur. Çünkü satın alacağınız bilgisayar muhtemelen Windows işletim sistemine sahip olan yada Windows işletim sistemini yüklemeyi düşündüğünüz bir bilgisayardır. Hâl böyle olunca da bu soruya net bir cevap verilemiyor. Çünkü Windows işletim sistemine sahip cihazlarda tıpkı Android işletim sistemine sahip akıllı telefonlarda olduğu gibi fazla çeşit bulunuyor. Bu durumda en iyi bilgisayarı bulmak oldukça zor bir hale geliyor.

Bilgisayar satın alacağınız zaman ilk önce ne için satın alacağınız konusunda net olmanız lazım. Öğrenci misin ? Hem ödevlerini yapacak, hem internette takılacak, hem oyun oynayacak hemde ekonomik olacak bir bilgisayar mı arıyorsun ? Yada ofiste kullanacağın bir bilgisayar mı istiyorsun ? Yada bunların dışında sadece internette takılacağın, video, film izleyeceğin, müzik dinlemek için kullanacağın bir bilgisayar mı istiyorsun ? Veya tüm bunlardan bağımsız bir şekilde yüksek performans göstermesini istediğin ve en yeni oyunları oynamak istediğin için mi yeni bir bilgisayar satın almak istiyorsun ? Bütün bu seçenekler arasında kararınız netleşirse o zaman doğru bilgisayarı rahatlıkla bulabilirsiniz.

Mesela bilgisayarı sadece internette gezmek, film izlemek için alacaksanız Nvidia RTX 2080 Ti ekran kartı donanımına sahip bilmem kaçıncı nesil İntel işlemcili bir bilgisayara ihtiyacınız yok. Çünkü sizin yüksek performans gösteren bir bilgisayara ihtiyacınız yok. Mobil ekran kartı ve sıradan işlemciyle sıradan diğer özelliklere sahip, düşük güç tüketen, ince, zarif bir dizüstü bilgisayar sizin için yeterli olacaktır. Böylece sadece internette dolaşmak için yüksek performans gösteren RTX 2080 Ti gibi bir ekran kartına gereksiz yere para harcamazsınız.

Yeni bir dizüstü bilgisayar satın alırken bilinmesi gerekenler…

Özellikle dizüstü bilgisayar satın almayı düşünüyorsanız boyut kavramı hayati önem taşıyabiliyor. Çünkü bilgisayar donanımları sonradan değiştirilebilir. Ancak bu durum bilgisayar boyutları için geçerli değildir. Bu yüzden dizüstü bilgisayar satın almayı düşünüyorsanız bilgisayar boyutuna dikkat edin. Dizüstü bilgisayarların boyutları 11.6 inç’ten başlar ve 17.3 inç kadar devam eder. Mutlaka sağda solda gördüğünüz yada duyduğunuz HP,DELL,ASUS yada Acer gibi markalar genellikle 13.3 inç, 15.6 inç, 17.3 inç, boyutlara sahip bilgisayarları satışa sunmaktadır.

Ayrıca bazı markalar bu boyutların dışında 11.6 inç, 12.5 inç, 14 inç boyutlara sahip bilgisayarlarda satabiliyor. Eğer siz rahatça taşınabilecek, her yerde kullanabileceğiniz bir bilgisayar istiyorsanız 12.5 inç yada 13.3 inç boyutlara sahip bilgisayarları tercih edebilirsiniz. Bu bilgisayarlar 1 kg ile 1.5 kg arasında bir ağırlığa sahip olan bilgisayarlardır. Bu özellikleri sayesinde bir yere giderken yanınızda son derece rahat bir şekilde taşınabilirler. Ancak 13.3 inç boyutuna sahip bir dizüstü bilgisayardan hafifliği ve taşınabilirliğinin yanında bilgisayarda Core İ7 gibi güçlü bir işlemcide istiyorsanız bu boyutlara sahip dizüstü bilgisayarlarda Core İ7 işlemcilerinin bulunamayacağını da unutmayın.

Dizüstü bilgisayarlarına boyutlarına göre değerlendirmeye devam edeceksek farklı model olarak birde oldukça iyi performans sergileyen hafif ve zarif tasarımlara sahip dizüstü bilgisayarlarda bulunmaktadır. Aradığınız bu çeşit bir bilgisayarsa ASUS Zenbook yada Lenovo Yoga modelleri isteğinize karşılık verebilir. Farklı olarak aradığınız bilgisayarda güç ve taşınabilirlik açısından iyi bir deneyim yaşatsın diyorsanız Dell XPS 13 yada HP Enyv x360 modellerine göz atabilirsiniz. Eğer aradığınız bilgisayar hem tablet hemde dizüstü bilgisayar tarzında olsun istiyorsanız Microsoft Surface GO yada Acer Chromebook modellerini inceleyebilirsiniz. Tabi burada bahsedilen dizüstü bilgisayarların daha yeni modelleri piyasaya çıkmış olabilir. Bu yüzden internette araştırma yapıp farklı modeller görmenizde fayda var.

Bazı durumlar için dokunmatik ekranlar kolaylık sağlamaktadır. Bu yüzden ekran konusunda istediğinizi seçerken dokunmatik ekranları da düşünmeniz gerekebilir. Dokunmatik ekranlar her ne kadar günlük kullanım içerisinde kolaylık sağlasa da aslında olumsuz yönleri de bulunmaktadır. Olumlu yönlerini zaten az buçuk tahmin edebiliyorsunuzdur. Burada önemli olan şey bu ekranların olumsuz özellikleridir. Bir kere dokunmatik bir ekran tercih ederseniz satın alacağınız bir bilgisayara diğer ekranlardan farklı olarak fazladan ücret ödeyeceğinizi unutmayın. Dokunmatik ekranın vereceği konfor, ödeyeceğiniz fazladan ücreti karşılayacak mıdır ? Çünkü dokunmatik ekran konforu bazı kullanıcılar için pek bir şey ifade etmemektedir. Aynı zamanda dokunmatik ekranlarda parlama ve yansıma sorunları olur. Bu yüzden video düzenleyiciler ve oyun oynamayı sevenler için ideal ekran tipleri değildirler.

Satın almak istediğiniz bilgisayarın ekranına baktığınızda bütün detayları net bir şekilde görmek ister miydiniz ? O zaman FULL HD ve 1980×1080 çözünürlüğe sahip ekranlara yönelmeniz doğru bir hareket olacaktır. Aynı zamanda 4K ekrana sahip bilgisayarlarda satışa çıkarılmaktadır. Bu konuda içerik üreticileri, fotoğrafçılar ve ekrana baktığında cam gibi görüntü isteyenler tercihlerini FULL HD ekranlardan yana kullanabilirler. Aynı zamanda bu ekranlar oyuncular içinde olumlu etkiler taşımaktadır. Görüntü kalitesi oldukça yüksek olan bu ekranlarda en ufak detaylar bile görülebilmektedir. Daha hızlı yenileme ve daha pürüzsüz görüntü sayesinde oyun deneyimini olumlu yönde etkilemektedir.

Eğer fazlasıyla klavye kullanan biriyseniz satın alacağınız bilgisayarda klavyeye dikkat etmeniz gerçekten de önemli bir husustur. Tümleşik olan ve tuşların arasında boşluk bulundurmayan klavye tipleri yazı yazmak için oldukça konforsuzdur. Bu klavye tipleri konforsuz olmakla da kalmıyor aynı zamanda makale yada herhangi bir şey yazarken yazım yanlışı yapma ihtimalinizi arttırıyor. Aynı zamanda bu klavyelerin yön tuşları oldukça kullanışsız olabiliyor. Birde bu klavye tiplerinin yanında her tuşun arasında belirli boşluk bulundurulan ayrık klavye tipleri de bulunmaktadır. Bu klavye tipleriyse kullanım konforu bakımından oldukça kalitelidir. Eğer klavye açısından kullanım kolaylığı ve konfor istiyorsanız ayrık tip klavyeye sahip bir bilgisayar satın almanızı tavsiye ederiz.

Birde klavye konusunda aydınlatma da önemli bir unsurdur. Eğer geceleri bilgisayar kullanıyor ve bir şeyler yazmanız gerekebiliyor ise klavyeniz mutlaka alttan aydınlatmalı olsun. Eğer alttan aydınlatmalı klavyeye sahip bir bilgisayar almazsanız ve geceleri bilgisayar kullanırken ışığı açabilecek durumda olamazsanız ciddi anlamda kötü bir kullanıcı deneyimi ve pişmanlık yaşarsınız.

Yeni bir bilgisayar satın alırken dikkat edilmesi gereken hususlar arasında bu zamanda kadar hep kullanıcı konforunu etkileyecek unsurlardan bahsettik. Buraya kadar bahsedilen bütün unsurlar aslında kullanıcının konforuyla ilgili olan, bilgisayarın performansıyla hiçbir ilgisi olmayan hususlardı. Şimdiyse dizüstü bilgisayar satın alırken dikkat etmemiz gereken hususları birde performans açısından değerlendirelim.

Yeni bir dizüstü bilgisayar satın alırken çekirdek sayısı tabanlı işlemcilere geçmek şuan için zor olabilir. İntel Core Processor bilgisayarlar genellikle daha iyi performans sunar. Ancak AMD markasınında unutulmaması gerekir. Çünkü İntel’in çoklu görevde gösterdiği performansı yeni nesil AMD işlemcileri de daha ekonomik bir şekilde gösterebiliyor. Hatta bazı durumlarda İntel işlemcilerinden daha iyi performans gösterdiği söylenebilir. 3D video oyunlar konusunda henüz İntel’i yakalayamamış olan AMD markası, gün geçtikçe gelişen ve işlemci konusunda İntel karşısında en büyük rakip olarak görülen bir marka olmayı başarıyor.

Yinede İntel Processor tercih edecekseniz karşınıza Core İ3, Core İ5, Core İ7 işlemcili bilgisayarlar çıkacaktır. Core İ3 işlemcili cihazlar için giriş seviyesinde olan bilgisayarlardır diyebiliriz. Core İ5 için giriş, orta ve üst düzey performans sergileyen bilgisayarlar için günümüz şartlarında standart işlemci donanımıdır denebilir. Core İ7 işlemciye gelecek olursak genellikle bu işlemci gerçekten iyi performans sergilemesi istenilen bilgisayarlarda bulunur. Birde bu işlemcilerin dışında Core İ9 işlemcisi var. Bu işlemci dizüstü bir bilgisayarı masaüstü bilgisayar kıvamına getirebiliyor. Son derece güçlü ve yüksek performans sunmasına rağmen tam bir para düşmanıdır diyebiliriz. Yani size İ9 işlemcileri seçenek olarak sunmak yerine sadece yüzeysel bilgi vererek İ9 işlemcili bilgisayarların şuan için Türkiye’de pek tercih edilmeyeceğini belirtmek istiyoruz.

Bilgisayarların performansı konusunda önemli olan hususlardan biride RAM belleğidir. RAM belleği ne kadar yüksek olursa bilgisayarlarda çoklu görevler o kadar fazla ve hızlı bir şekilde yapılabilir. Şuan için satın alacağınız bilgisayarlarda kesinlikle 4 GB RAM belleğini tercih etmeyin. Günümüz şartları yavaş yavaş 16 GB RAM belleğini standart halinde kabul ederken 8 GB RAM belleğine sahip bilgisayarlar bile artık düşük RAM kapasiteli bilgisayarlar olarak kabul edilmektedir. Bu yüzden 16 GB RAM belleğine sahip olan bir bilgisayarı satın almanızı tavsiye edebiliriz. Ayrıca oyuncular için 32 GB RAM belleği de iyi bir seçenek olabilir. Ama tabi bu tamamen bilgisayar için ayrılan bütçeye göre değişkenlik gösteren bir durumdur. Eğer düşük bir bütçeyle bilgisayar satın alacaksanız 8 GB RAM belleğine sahip bilgisayarlara da kötü gözle bakmayın. 8 GB RAM belleği günümüz şartlarında ihtiyaçlarınızı karşılayacaktır. Ancak yakın bir gelecekte yetersiz kalacak bir RAM belleği seçeneği olacaktır.

Eskiden bütün bilgisayarlarda HDD depolama birimi kullanılırdı. Ancak günümüz teknolojisinde özellikle dizüstü bilgisayarlarda ince ve zarif tasarımlar yapıldığı için HDD depolama birimleri pek fazla tercih edilmiyor. Yeni nesil SSD depolama birimleri bu bilgisayarlarda kullanılarak zariflik ve ince tasarımdan ödün verilmeden HDD biriminden kaynaklanan gürültü sorunu da ortadan kaldırılıyordu. Tabi SSD birimleri sayesinde gelişen teknolojinin hız ihtiyacına da karşılık veriliyordu. Örneğin HDD depolama biriminde yüklü olan Windows 10 işletim sistemi SSD depolama birimine yüklendiğinde %650 daha hızlı çalışabiliyor. Yani okuma yazma işlemlerini 6.5 kat daha hızlı gerçekleştirebiliyor.

Evet yanlış duymadınız 6.5 kat daha hızlı !

Bu durumda HDD depolama birimine Windows 10 yüklenmiş bir bilgisayar son derece hantal davranıp yavaş çalışıyorken SSD depolama birimine Windows 10 yükleyen kullanıcılar işlerini son derece hızlı bir şekilde gerçekleştirebiliyor. Ancak SSD depolama birimlerinin de kötü olduğu yönler var tabi. SSD depolama birimlerinin hafıza kapasiteleri HDD birimlerine göre çok daha düşük oluyor. Yüksek kapasiteli SSD birimlerinde durum, fiyat açısından çok büyük farklılıklar gösteriyor. SSD depolama birimlerinde hafıza kapasitesi ne kadar fazla olursa fiyatta o kadar fazla oluyor. Aynı olay HDD birimlerinde pek geçerli olmuyor. Yüksek hafızalı HDD biriminde fiyatlarda yükseliyor ancak bu yükselme, sıradan bir alıcı için oldukça makul bir yükselme oluyor. SSD birimlerinde bu durum farklılık gösterebiliyor.

O yüzden birçok bilgisayar üreticisi depolama konusunda düşük kapasiteli bir SSD birimiyle yüksek kapasiteli bir HDD birimini bir arada sunuyor. Böylece SSD birimine işletim sistemi yükleniyor ve HDD biriminde veriler depolanıyor. Bu sayede hem SSD biriminin sunduğu 6.5 kat hızdan faydalanıyor hemde yüksek kapasiteli hafızaya düşük bir bütçeyle sahip olunuyor.

Tabi gelişen teknolojiyle birlikte SSD birimlerinin var olan teknolojisi de yerinde saymıyor. Yeni nesil SSD birimlerinde var olan hız çok daha fazla olup geleneksel SSD birimlerine fark atılırken fiyatlarda aynı şekilde bir hayli yüksek oluyor. Bu yüzden ekonomik bir şekilde hız ve hafıza kapasitesi elde etmek için düşük kapasiteli SSD birimiyle yüksek kapasiteli HDD birimi sunan bir bilgisayar satın almanızı tavsiye ederiz.

Bilgisayarlarda pil ömrü faktörü bir çok değişkene bağlıdır. Örneğin yüksek grafikli bir oyun çalıştırırsanız bilgisayarınızın pili son derece hızlı bir şekilde bitecektir. Yada internetten dosya indirip dosya yüklerken, yoğun iş yüküne sahip uygulamalar çalıştırırken piliniz, üreticinin vaat ettiği süreden çok daha kısa bir zaman dilimi içerisinde bitecektir. Aynı şekilde bilgisayar pilleri ekran parlaklığının seviyesi, arka planda çalışan uygulamalar, güç seçeneklerine göre daha hızlı bir şekilde bitebilir.

Eğer satın alacağınız bilgisayarın pil ömrü fazla olsun, hemen bitmesin diyorsanız Watt-Saat (Wh) ve miliamper-saat (mAh) seçenekleri konusunda dikkatli olmalısınız. Burada bahsedilen rakamlar büyüdükçe, fazlalaştıkça pilin ömrü artmaktadır. Örneğin, 13.3 inç. bir Ultrabook, 44 Wh ila 50 Wh arasında bir bataryaya sahipse, bu cihaz tamda sizin aradığınız gibi pili çabuk bitmeyen bir cihazdır.

Ancak şununda unutulmaması gerekmektedir. Günümüz dünyasında hemen hemen her elektronik cihazda LiPO piller kullanılmaktadır. Bu pillerin yapısı gereği ömürleri çokta uzun olmamaktadır. Bu yüzden satın alacağınız bilgisayar her ne olursa olsun LiPO pil kullanacağından dolayı 3 ile 5 yıl sonra pil konusunda ciddi performans düşüşü yaşayacaktır.

Artık üretilen bilgisayarların hemen hemen hepsi birkaç USB 3.0 bağlantı noktasına sahip olacak şekilde üretilmektedir. Bu yüzden bilgisayar satın alırken kaç tane USB 3.0 bağlantı noktasına sahip olduğuna dikkat edin. USB 2.0 bağlantı noktasından gerçekleşen veri alışverişi USB 3.0 bağlantı noktasında gerçekleşen veri alışverişine göre 10 kat daha yavaş gerçekleştirilir. Bu yüzden USB 2.0 bağlantı noktası ilkel teknoloji olarak görülüp unutulmaya yüz tutmuşken USB 3.0 bağlantı noktaları her bilgisayar için önem kazanıyor.

Parmak izi okuyucusu akıllı telefonlarda aranan ve veri gizliliği ile güvenlik için vazgeçilmezler arasında yer alırken artık dizüstü bilgisayarlarda da parmak okuyucusu ihtiyaç haline gelebiliyor. Bilgisayarları şifreyle korumak yerine parmak izi okuyucusuyla korumak her zaman daha güvenilirdir. Şifreniz bir başkası tarafından kolayca tespit edilebilirken parmak izi kolay kolay taklit edilemez, geçilemez bir güvenlik yöntemi olarak görülmektedir.

Herkesin bilgisayarı kullandığı ortam bir olmayabilir. Bazı kişiler satın alacağı bilgisayarı seçerken çeşitli ortamlara göre tercihlerini değiştirebilirler. Bazı bilgisayarlar dandik plastik malzemeden yapılıp daha uygun fiyata satılırken uzun süreli kullanım sonrasında hoparlör arızası sorunu yaşayabilmektedir. Bazı dizüstü bilgisayarlarda fiziksel darbelere karşı dayanıklılık gösterebilen malzemeler kullanılmaktadır. Benzer bazı bilgisayarlar su, nem ve toza karşı çok daha yüksek dayanıklılık gösterecek malzemelerle üretilirler.

Diğer önemli olan bir hususta tasarım. Burada tasarımdan kastımız bilgisayarın dış görünüşü değildir. Zaten bilgisayarın dış görünüşü konusunda herhangi bir tavsiye verilmesine yada bunun hakkında bir şeyler yazılmasına ihtiyaç bulunmamaktadır. Herkes kendi zevkini, tarzını belirleyerek farklı tasarımlara sahip bir dizüstü bilgisayar seçiminde bulunabilir. Bizim burada tasarım konusunda bahsetmek istediğimiz şey bilgisayarın dış görünüşü değil, kasa içerisindeki donanımların nasıl yerleştirildiği ve bilgisayarın nasıl bir mimariye sahip olduğudur. Bu konu özellikle yüksek grafikli oyunları oynamak isteyen ve bilgisayarında yüksek performans göstermesini isteyen kullanıcıları ilgilendiren bir husustur. Bilgisayarlar için performans düşmanı olan unsurlardan biride sıcaklıktır. Eğer satın alacağınız bilgisayarın kararlı bir şekilde yüksek performans göstermesini istiyorsanız kesinlikle iç tasarımına, mimarisine dikkat etmeniz gerekmektedir. Bilgisayarın fanları soğutma işlemine yeterli olabilmesi için doğru yerlerde konumlandırılmış ve doğru bir şekilde havalandırma kanallarının yapılmış olması gerekmektedir.