Günümüzde standart bilgisayar sistemleri temel olarak, hava soğutma sistemleri ile çalıştırılmaktadır. Fakat teknolojinin getirdiği yük doğrultusunda farklı kullanım alanlarına sahip bilgisayarlar için hava soğutma sistemleri kimi zaman kullanıcı ihtiyaçlarını karşılayamamakta, kimi zaman ise teknik sorunlardan dolayı verimlilik konusunda sınıfta kalmaktadır. Soğutma sistemlerinin teknik sorunlarının genellikle kullanıcı tarafında yapılan hatalardan meydana geldiği düşünüldüğünde bu sorun, ciddi sonuçlar doğurabilmektedir.
Peki, bilgisayar soğutması nasıl yapılmalıdır ?
Öncelikle bu soruya verilecek cevap, kullanılan sisteme bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Masaüstü bilgisayar sistemlerinde ön panelden kasanın arka tarafına doğru hava akışı olacak şekilde sirkülasyon oluşturulurken, dizüstü bilgisayarlarda ise aşağıdan gelen hava içeride dolaştırılıp yan panelden çıkış olacak şekilde dizayn edilir. Günümüz dizüstü bilgisayar sistemlerinde ısı borulu soğutma kullanıldığından dolayı, sıcaklık alışverişi daha verimli olmaktadır.
Masaüstü bilgisayarlar için sağlıklı hava akışı
Kasa ön panelinde eğer takılabilir bir fan alanı mevcut ise, mutlaka kullanılmalıdır. Sağlıklı bir soğuk hava girişi, kasanın ön tarafından sağlanır. Buraya takılacak fan, kasa içerine hava gönderecek şekilde monte edilmelidir.
Aynı şekilde kasanın yan kapağında veyahut alt tarafında fan alanı mevcut ise, değerlendirilmelidir fakat bu zoraki değildir. Çünkü bilgisayar kasaları genellikle yerden çok yüksek seviyede olmadığından dolayı, alt kısımdan çekeceği soğuk hava miktarı çok azdır. Eğer yerleştirmek isteniyorsa, mutlaka hava aşağıdan kasa içerisine olacak şekilde düzenlenmelidir.
Kasanın üst ve arka kısmı ise, egzoz fan olarak tabir edilen dış kısmı oluşturur. Bu alandaki fanlar vasıtasıyla kasa içerisinde dolaşan sıcak hava dışarıya sağlıklı bir biçimde atılarak, ön panelden veyahut alt taraf/yan kapaktan gelen soğuk hava kasa içerine alınır. Bu konuda dikkat edilmesi gereken nokta; hava akışının önden ve alttan kasanın içerisine doğru, üst ve arka taraftan ise kasanın dışarısına doğru olacak şekilde düzenlenmesidir.
Masaüstü sistemlerinde yapılan genel hata ise; kasa içerisindeki fanların tümünün, kasa içerisine hava taşıyacak şekilde yönlendirilmesidir. Bu şekilde yapılan hava sirkülasyonlarında kasa içerisine sürekli hava taşındığından dolayı, içeride sıkışan sıcak hava dışarıya atılamıyor sağlıklı bir soğutma işlemi sağlanamıyor.
Bir benzer durum, sıvı soğutma sistemlerinde kullanılan radyatörler üzerindeki fanlarda da gözler önüne serilmektedir. Radyatör üzerindeki fanlar radyatör üzerine hava taşıyacak şekilde değil de dışarıya hava atacak şekilde yönlendirildiğinden dolayı; radyatör içerisinde dolaşan sıvı soğutulamıyor, dolayısıyla sıcaklık istenilen seviyelere çekilemiyor. Bu sebeple, sağlıklı soğutma için yönlendirmeler doğru yapılmalıdır.
Fanlardaki hava akış yönü, fanın ön yüzünden arka yüzüne doğru gerçekleşir. Fan yapraklarının dış kısmı hava giriş yönünü, iç kısmı ise hava çıkış yönünü göstermektedir. Bu doğrultuda kırmızı ok işaretli olan kısma, dışarıdan soğuk hava girişi olmaktadır.
Dizüstü bilgisayarlar için sağlıklı hava akışı
Dizüstü sistemlerde soğutma sistemi, değiştirilememektedir. Genel kullanım olan, ısı borulu hava soğutma sistemi kullanılmaktadır. Bu alanda yapılabilecek en iyi iyileştirme; bir soğutucu satın alarak, soğutucunun üstünde kullanmak ve bilgisayarın yan panellerinin açık/temiz olduğundan emin olmaktır. Kullanılan soğutucunun da fan temizliğini yapmak ve bakımı gerçekleştirmek, zoraki bir gerekliliktir.
