Anksiyete Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Günlük hayatımızda karşınıza çıkan durumlara verdiğiniz tepkiler insani davranışlarınızdan dolayı gerçekleşir. Sempatik ve parasempatik sistemin ani durumlara karşı vücudu hazırlaması gerekir. “Savaş ya da Kaç” kuralı bu düzeni simgeler. Kaygı, stres ve heyecan bu tepkilerden bazılarıdır. İstenmeyen durumlarda ani gelişen olaylarda vücudu koruyan ve duruma adapte eden mekanizmadır. Kısacası anksiyete biyolojik yapının korunması için potansiyel tehlikelere karşı sergilenen davranışlardır.

Anksiyete Nedir?

Akademik, iş ve sosyal hayatınızda pek çok duyguyla yüzleşmek zorunda kalabilirsiniz. Kaygı, endişe ve stres gibi duyguların normal seviyede olması hem vücudunuz hem de durumun kontrol altına alınmasını sağlar. Anksiyete durumunda, potansiyel tehdit olmamasına rağmen vücut varmış gibi hareket eder. Psikolojik bir rahatsızlık olan bu durum, kişinin yaşamındaki farklı etkileriyle öne çıkar. Kaygı bozukluğu olarak adlandırılan anksiyetenin uzman kişiler tarafından kontrol altına alınması gerekir.

Anksiyete Belirtileri

Anksiyetenin belirtileri somatik ve psikolojik olarak iki dala ayrılır. Somatik belirtiler kas spazmları, göğüs, baş ve sırt ağrılarıdır. Soğuk terleme, güçsüzlük, tremor ve idrar kaçırma anksiyetede görülen somatik yani bedensel tepkilerdir. Bunun yanı sıra solunum ve gastrointestinal sistemdeki sorunlar da anksiyeteyle birlikte ortaya çıkar.

Kompleks bir yapı olan vücut, anksiyete durumunda sinir sistemini de etkisi altına alır. Vücudun olmayan tehlikelere karşı kendini hem fiziksel hem de biyolojik olarak hazırlaması, gündelik işler için sorun teşkil eder.

Anksiyete Neden Olur?

Yapılan araştırmalar doğrultusunda kadınların erkeklere oranla kaygı bozukluğu yaşama ihtimalinin daha yüksek olduğu görülür. Erkeklerdeki testosteron hormonunun stres ve kaygıyı azaltarak anksiyeteden koruduğu belirtilmiştir.

Cinsiyet etkeninin yanı sıra çevresel koşullar, travmalar ve genetik bozukluklarda bu rahatsızlık üzerinde etkili olabilir. Anksiyetenin etkenleri arasında aritmi ve tiroit rahatsızlıkları da bulunur. Tetikleyici görev gören bu rahatsızlıklar, travmalar ve geçirilmiş olağanüstü durumlarla sizleri risk grubuna alabilir.

Anksiyete Nasıl Hissettirir?

Kaygı bozukluğu yani anksiyetesi olan bireylerde odaklanma oldukça zor bir işlemdir. Bunun yanı sıra korku, panik ve stres haline hazır olan vücut umutsuzluk ve ağlama isteğini sürekli ön plana çıkar. Hatırlamak istediği olayları zorluk çekerek anımsama ya da hiç hatırlamama durumlarıyla karşılaşılabilir. Toplum içerisinde kendini ifade etme gibi basit uygulamalar bireye oldukça zor gelebilir.

Anksiyete Bozukluklarının Türleri Nelerdir?

Anksiyetenin yedi türü vardır. Yaygın Anksiyete Bozukluğu, endişenin kontrol altına alınmadığı sosyal, iş ve akademik hayatta ortaya çıkan bir türdür. İkinci sırada yer alan Panik Atak, kısa sürede ani duygu yüklenmesidir. Birey bu rahatsızlığı tarif ederken boğulduğunu ve kalbinin ağrıdığını söyler.

Anksiyetenin spesifik türlerinden olan Agorafobi, herhangi bir durumda yardım alınmama korkusudur. Kapalı alanda tek kalmak ve toplu taşımalarda bulunmak gibi sosyal hayatla direk bağlantı halindedir. Sosyal hayatla bağlantılı olan bir diğer anksiyete türü, Sosyal Kaygı Bozukluğu olarak bilinir. Utanç, korku ve eleştirilere karşı hoşnutsuzluk belirtileriyle gözlenir. Son olarak Ayrılık Kaygısı ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu anksiyetenin türlerindendir.

Anksiyetenin Risk Faktörleri Nelerdir?

Kullanılan ilaçlardan genetik yatkınlığınıza kadar birçok faktör sizi risk grubunun içerisine alır. Kişinin kaygı bozukluğu ve duygu durum değişiklikleri de anksiyetenin etkenleri arasında yerini alır. Kalp, sinir, dolaşım sistemi kronik rahatsızlıklar risk faktörlerini oluşturabilir. Son olarak, anksiyete için önemli olan sinir sistemindeki nörokimyasal değişikliklere de dikkat edilmelidir.

Anksiyete Kimlerde Görülür?

Alkol ve sigara kullanan bireyler, duygularına ya da çevresinde olup bitenleri adlandıramadıklarına ruhsal boşluğa düşebilirler. Bu maddelerin içerisindeki zararlı bileşenler, stres, kaygı, şüphe ve korkuyla birleşince kaygı bozukluğu ortaya çıkar. Düzenli hayattan uzak olan sedanter bir yaşama sahip bireylerde de bu rahatsızlıklar sıklıkla görülebilir.

Anksiyete Nasıl Teşhis Edilir?

Ruhsal ve fiziksel olarak vücutta oluşan değişimler birey tarafından fark edildiğinde hemen doktora başvurulması gerekir. Sorunun ne olduğu anlaşıldıktan sonra anksiyete sebepleri değerlendirilebilir. Bunun için psikiyatri servisine sevk edilebilir ya da başvurabilirsiniz. Psikoloğun yapacağı testler ve görüşmeler sonucunda bu rahatsızlığa kesin tanı konabilir.

Anksiyete Nasıl Tedavi Edilir?

Anksiyeteye sahi bireyler psikoterapi, ilaç ve bilişsel davranış terapisinden faydalanabilir. Uzmanlar tarafından gerçekleşen muayene işlemi, kişide fiziksel olarak herhangi bir farklılığa sebep olmaz. Kendini daha iyi hissetmesi ve güven duygusunu pekiştirmek için psikoterapi seansları düzenlenebilir.

Anksiyete Krizi Nasıl Geçer?

Anksiyetenin tedavisinde kişinin kendine olan öz saygı ve sevgisi geliştirilir. Duygularını kontrol altında tutmak amaçlanır. Son başvurulan tedavi yöntemi ise ilaçlardır. Bu yöntemler genellikle anksiyete krizlerinde kullanılır.