Yıkıcı davranış bozukluklarından birisi olan karşıt olma ya da karşı gelme bozukluğu çocukluk döneminde karşımıza çıkar. Çocukluk döneminde ortaya çıkan karşıt kişilik tabloları ilk olarak 20. Yüzyılın ortalarında araştırılmaya başlanmıştır. Bakıldığında bu tablolar davranış bozukluklarından farklıdır. Bu nedenle de ayrı bir tanı olarak yer almıştır.
İlginizi Çekebilir:
Karşı olma davranışları gelişim dönemleri ya da özel dönemlerden kaynaklı gelişmez. Aksine pasif ama saldırgan, düşmanca davranışlar, itaatsiz tavırlarla karakterize bir tablodur. Bu bozukluk tablosu en az altı ay sürer ve işlevsel bozukluklar açısından risk oluşturur. Öncelikli çocuk gruplarında meydana gelen bu klinik tablonun yaygınlığı %2-16 arasında farklılık gösterir. Özellikle 8 yaşın altındaki çocuklar karşıt davranışlar içerisine girer. Erkek çocuklarında daha sıklıkla görülen bu tıbbi tanı bireyden bireye farklılık gösterir.
Hastalığın sınırlandırılması davranışlardaki bozukluğun şiddetine göre gelişir. Agresif davranışlar içerisinde olan çocuklar karşısındaki kişilerin de onlara karşı olumsuz davranış ve fikirlere sahip olduğunu düşünürler. Bu bağlamda kısıtlı ve yeterli olmayan çözümler üretmeye çalışırlar. Çocukların davranışları tamamen otorite üzerinde üstünlük sağlama içgüdüsüyle oluşur. O yüzden davranışlarını ve düşüncelerini sınırlandıran ya da engelleyen tüm unsurlara sert tepkiler verirler. Elbette ki bu tablo başta ebeveynler olmak üzere çevre için rahatsız edicidir. Ancak suç boyutunda değildir. Tüm bu davranışlar içerisinde olan çocukların oyun yetileri yaşıtlarına göre daha düşüktür. Aynı zamanda sorun çözme stratejileri ve yetenekleri de daha geridedir.
Karşı Gelme Bozukluğu Nedenleri Nelerdir?
Karşı gelme bozukluğu tanısına dair pek çok neden ve etken mevcuttur. Gerek çocukların gelişim dönemleri gerek fizyolojik ve biyolojik unsurlar hakkında çalışmalar vardır. Hastalığın etiyolojisi incelenirken aile çalışmaları, ikiz çalışmaları ve genetik çalışmalara yer verilmiştir. Bilim insanları bu çalışmalarda ebeveynlerin agresif olduğu ailelerde çocuklarda bu klinik tablonun geliştiğini saptamıştır. Bunun nedeni, destekleyici rolü olmayan, iletişim sorunları yaşayan aile bireylerinin davranışlarıdır. Aynı zamanda ailede asosyal kişiliğin varlığı, madde kullanımı, duygu-durum bozukluğunun varlığı karşıt olma davranışlarının oluşumunda risk oluşturmaktadır.
Karşı Gelme Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Karşı gelme bozukluğu her çocukta farklı prognozda ilerler. Bu nedenle belirti ve bulgular çocuktan çocuğa farklılık gösterir. Ancak genel olarak belirtileri sıralayacak olursak;
- Sıklıkla büyüklerle tartışma yaşar.
- Asi ve asabi davranır.
- Bilerek başkalarını kızdıracak şeyler yapar.
- Çabuk alınır ve küser.
- Kolaylıkla kızgınlık ve öfke duyar.
- Kin tutar ve bunun için intikam güder.
- Boyun eğmez ve itaat etmeyi sevmez.
- Otoriteyi yok saymayı sever.
Yukarıda yer alan belirti ve bulgulara daha pek çok karşıt olma unsuru dahildir. Bu belirti ve bulgular her çocukta görülür. Ancak bu davranışların şiddeti ve seyri çocuktan çocuğa değişir. Başta aile olmak üzere çevredeki insanlar çocuğun bu aşırılık içeren davranışlarını fark eder. Bu farkındalık sonrasında doktora başvurular. Nitekim doğru olan bu tıbbi tanının uzmanlar tarafından tedavi edilmesidir.
Nasıl Teşhis Edilir?
Evebeynler çocuklarındaki davranış bozukluğu nedeniyle doktora başvurduklarında doktorun tanı koyma süreci başlar. Doktor bahsettiğimiz belirti ve bulguları değerlendirir. Çocuk ve ailesinden detaylı anamnez alır. Doktorun karşı gelme bozukluğu tanısı koyması için belirti ve bulguların en az altı ay süreyle yaşanıyor olması gerekir. Bu kriteri karşılayan çocuğun davranış bozukluğu bireysel, toplumsal ve sosyal açıdan önemli olduğu bir gerçektir. Bu nedenle doktor tanı koyduktan sonra tedavi sürecini bütüncül olarak ele alır. Çocuğun iyilik durumuna erişmesini amaçlar.
Karşıt Olma- Karşı Gelme Bozukluğu Tedavisi
Karşı gelme bozukluğu tedavisine doktor karar verir. Çocuğun davranışlarının seviyesi, etkisi ve sonuçlarını değerlendiren doktor ihtiyaç olan tedavi yöntemini seçer. Tedavi iki tipte olur: farmakoterapi ve non-farmakolojik tedavi. Doktor ilk olarak ilaç kullanmadan tedavi etmeyi amaçlar. Bu tedavi tipi çok yönlü olup, psikoterapi şeklindedir. Bu tedaviye aile, okul ve aile danışmanlığı da dahildir. Çocuğun tedavisi bireysel ve sosyal açıdan gerçekleştirilir. Ancak ileri derece davranış bozuklukları mevcutsa ilaç tedavisi de devreye girer. Nitekim tipik bir ilaç yoktur. Doktor çocuğun sağlığını destekleyici ilaç ve tedavi yöntemlerine başvurarak genel sağlık durumunu iyilikle sonuçlandırır.
“…bazı insanların her şeye karşı olma saplantısı vardır.”
John Locke
