Meme kanseri, meme dokusunda kontrolsüz ve anormal hücre büyümesi ile karakterize bir kanser türüdür. Genellikle memenin süt üreten lobüllerinde veya süt kanallarında başlar, ancak zamanla diğer meme dokularına yayılabilir. Meme kanseri genellikle kadınlarda, ancak nadir durumlarda erkeklerde de görülmektedir.
Kanseri belirtileri arasında meme içinde veya çevresinde hissedilen kitle, meme derisinde değişiklikler, meme başında akıntı, meme şeklinde veya boyutunda değişiklikler ve meme derisinde kızarıklık veya şişlik vardır. Erken evrelerde teşhis edildiğinde, kanser genellikle başarıyla tedavi edilmektedir.
Kanserin teşhisi, meme muayenesi, görüntüleme testleri (mamografi, ultrason, manyetik rezonans görüntüleme), biyopsi gibi yöntemlerle yapılır. Tedavi seçenekleri cerrahi müdahale (memenin kısmen veya tamamen çıkarılması), radyoterapi, kemoterapi, hormon terapisi ve hedefe yönelik tedavileri içermektedir.
Meme Kanseri Nedenleri Nelerdir?
Meme kanseri, karmaşık bir hastalık olup birçok faktörün etkileşimi sonucu ortaya çıkar. Kanserin kesin nedeni belirlenmemiş olsa da şu potansiyel risk faktörleri göz önünde bulundurulmaktadır:
- Genetik Faktörler: Belirli gen mutasyonları, özellikle BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonları, kanseri riskini arttırır.
- Hormonal Faktörler: Hormonal değişiklikler meme kanser riskini etkileyebilir. Erken adet görme, geç menopoz, hamilelik yaşının geç olması ve hormon replasman tedavisi gibi faktörler bu riski arttırır.
- Yaş: Yaş ilerledikçe kanser riski artar. Özellikle menopoz sonrası dönemde risk daha belirgin hale gelir.
- Kişisel Öykü: Daha önceki meme kanser tanısı, özellikle aynı veya diğer memede, riski arttırır.
- Aile Öyküsü: İlk derece akrabalarda (anne, kız kardeş veya kız çocuk) kanser öyküsü olan bireylerde risk arttırır.
- Radyasyon Maruziyeti: Özellikle genç yaşlarda göğüs bölgesine uygulanan radyasyon tedavisi, kanser riskini artırır.
- Diyet ve Yaşam Tarzı: Dengesiz beslenme, obezite, alkol tüketimi ve düşük fiziksel aktivite düzeyi kanser riskini etkiler.
- Hormon İlaçları: Hormon içeren doğum kontrol yöntemleri veya hormon replasman tedavisi kullanımı meme kanser riskini arttırır.
Meme Kanseri Evreleri ve Belirtileri
Meme kanseri, evreleri ve belirtileri açısından farklılık gösterir. Kanserin evreleri genellikle I’den IV’e kadar sıralanır. Ve evre ilerledikçe kanserin yayılma derecesini gösterir. İşte kanserin genel evreleri ve belirtileri:
Evre I:
Kanser sadece meme dokusunda sınırlıdır.
Kanser genellikle küçük bir kitleden ibarettir ve lenf düğünlere yayılmamıştır.
Evre II:
Kanser, meme dokusunda veya yakındaki lenf düğünlere yayılmıştır.
Kanser büyümüş olabilir, ancak hala cerrahi olarak çıkarılabilir.
Evre III:
Kanser, meme dokusundan çevre dokulara veya lenf düğünlere daha fazla yayılmıştır.
Bu evrede kanser, meme dokusunun ötesindeki diğer bölgelere de yayılmıştır.
Evre IV:
Kanser vücudun diğer bölgelerine (karaciğer, akciğer, kemikler) yayılmıştır.
Metastatik meme kanseri olarak adlandırılır.
Belirtiler:
- Meme içinde veya çevresinde kitle veya kalınlaşma
- Meme derisinde değişiklikler
- Meme başında değişiklikler
- Ağrı veya hassasiyet
- Lenf düğümü büyümesi
- Meme şeklinde veya boyutunda değişiklik
Nasıl Teşhis Edilir?
Kanserin teşhisi genellikle bir dizi tıbbi test ve görüntüleme yöntemi ile olur. Bu süreç genellikle şu adımları içerir: İlk olarak, hastanın kendi kendine meme muayenesi ve düzenli doktor kontrolleri önemlidir. Doktor, muayene sırasında meme dokusunda herhangi bir anormalliği hissettiğinde veya hastanın belirti veya risk faktörleri varsa, daha fazla değerlendirme amacıyla çeşitli tıbbi testler yapar.
Mamografi, ultrasonografi, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi görüntüleme tekniklerine başvurur. Meme dokusundaki anormallikler daha ayrıntılı bir şekilde ortaya çıkar. Ayrıca, biyopsi adı verilen bir işlemle, şüpheli alanlardan doku örnekleri alır ve kanser hücrelerinin varlığını doğrular. Teşhisini tamamlamasının ardından, kanserin tipi, evresi ve yayılma derecesine göre uygun tedavi planını belirler.
Meme Kanseri Tedavisi: Cerrahi, Radyoterapi ve Kemoterapi Seçenekleri
Meme kanseri tedavisi genellikle bir dizi yöntemi içerir ve tedavi planı, kanserin evresi ve genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olarak belirlenir. Cerrahi, kanseri çıkarmak veya etkilenen dokuyu minimize etmek amacıyla uygulanır. Lumpektomi (tümörü çıkarmak), mastektomi (meme dokusunun çıkarılması) bu işlemlere birer örnektir.
Radyoterapi, kanser hücrelerini öldürmek yahut büyümelerini kontrol altına almak için yüksek enerjili ışınları kullanır ve genellikle cerrahi sonrası uygulanır. Kemoterapi, ilaçlar aracılığıyla kanser hücrelerini hedef alarak tedavi etmeyi ifade eder. Hormon terapisi, özellikle hormon reseptörü pozitif meme kanserinde, hormonları hedef alarak büyümeyi kontrol etmeye yönelik bir tedavidir.
Tedavi planı genellikle bu yöntemlerin kombinasyonunu içerir ve hasta özel durumlarına göre uyarlanır. Tedavi süreci sıkı bir takip ve destekle devam eder ve multidisipliner bir yaklaşım gerektirir. İleri evrelerde metastatik meme kanseri durumlarında hedefe yönelik tedaviler de mevcuttur.
“Mutluluk, iyi bir sıhhat ve kötü bir hafızadan fazlası değildir.”
Albert Schweitzer
